• Register

Тест сұрақтары (төрешілер үшін)

Тоғызқұмалақтан

аттестациядан өтетін төрешілер үшін -2019 жыл

(Тоғызқұмалақ қағидасы мен ережесі -2015 ж)

 

р/с

Сұрақтар мәтіні «А» топтамасы

№1

«Тоғызқұмалақ»  кітабын С.Аманжолов қай жылы жазған?

2

Тоғызқұмалақ тақтасындағы әріптік белгілерді сандық белгілерге көшіру авторы кім?

3

Ойын ерекшеліктері нешеу және оларды сипаттап беріңіз

4

Реттелмелі швейцар жүйесі бойынша өтетін жарыстардағы ойын сандарын шектеу мөлшері қандай?

5

Бір күнде өтетін екі ойынның (классикада) арасындағы үзіліс мерзімі қандай?

6

Жүріс санау тәсілінің авторы кім?

7

Жарыс аяқталған соң нәтижелер кестесін команда жетекшілері қанша уақыттан соң талап ете алады?

№8

Бас төрешілер алқасының мүшелері қанша адамнан тұрады?

№9

Облыстық, қалалық, аудандық жарыстарда қатардағы төрешілер саны қандай?

№10

 Наразылық беру мерзімі мен тәртібі қандай?

11

Айналма жүйе бойынша өткен жарыста қай коэффициентке сүйеніп жеңімпаздарды анықтайды?

12

Ойын сағаты бастаушы ойыншының қай жағына қойылады?

13

Тоғызқұмалақтан алғашқы Әлем чемпионаты қай жылы және қай қалада өтті?

14

Тоғызқұмалақтан «Спорт шебері» ресми атағына тұңғыш ие болған спортшы кім?

15

Тоғызқұмалақта әріптік белгіден сандық белгіге көшкен жыл

16

Ойын барысында тең ойынды ойыншы қанша рет ұсына алады?   

№17

Төреші кешіккен спортшыға нендей шара қолдануға құқылы?

№18

Төреші берілген уақыт аяқталғанда ойынды тоқтата алады  ма?

р/с

Сұрақтар мәтіні «Ә» топтамасы

№1

ҚР ересектер чемпионаты мен Кубогына қатысушылардың дәрежесі қандай болуы тиіс?

2

Жеңімпаздарды анықтау тәртібі.Реттелмелі шв.жүйесі бойынша (жеке сынақта)

3

Отаулардың ескіше атауларын атап шығу

4

Аға төрешінің міндеттері?

5

Жарыс сипаттарын атап шығу

6

Командалық жарыста айналма жүйе қандай жағыдайда қолданылады?

7

Жарыс санаттары қандай?

№8

Өткен жылғы командалық  чемп-қа қатыспаған командаларды жеребеге орналастыру тәртібі

№9

Жарыс құжаттарын атап шығу

№10

Төрешілерге қолданатын жаза түрлері?

11

Жарыс ережесі  қандай  баптарды қамтиды?

12

Жарысқа қатысушыларға ойын алаңына кіргенде қойылатын негізгі талаптар?

13

 Бас төрешілер алқасының жарыс аяқталғаннан кейінгі міндеттері?

14

 Бас хатшының міндеттері?

15

 Төрешілердің қолданатын жаза түрлері?

16

 Екі ойыншыға да жеңіліс қандай жағыдайларда жарияланады?

№17

 Бас төреші орынбасарының міндеттері?

№18

 Сағаттардың  жетіспеуіне байланысты  сағатты  ойынның аяғына қарай қоятын болса қалай болады?

р/с

Сұрақтар мәтіні «Б» топтамасы

№1

 Жеңімпаздарды анықтау тәртібі. Реттелмелі шв. жүйесі (командалық сынақта)

2

 Бас хатшы орынбасарының міндеттері?

3

 Кескінді Бухгольц коэффициенті туралы айтып беру

4

 Ойын қандай жағыдайда аяқталған болып есептелінеді?

5

 Даму (прогресс) коэффициенті туралы

6

  Уақыт тапшылығына түскен ойыншыға жазу бланкасын толтыруға кім көмектесе алады?

7

  Бергер коэффициенті туралы айтып беру

№8

 Қатардағы төрешінің іс-әрекетіне кім араласа алады?

№9

 Бухгольц коэффициенті туралы айтып беру

№10

Айналма жүйемен жұмыс жасау тәртібі

11

Олимпиадалық жүйемен жұмыс жасау тәртібі

12

Реттелмелі швейцар жүйемен жұмыс жасау тәртібі

13

Қазақстан Респ-ң командалық чемпионатына 10-нан артық команда келсе, қандай жүйе қолданылады?

14

Жарысқа қатысушы спортшылар саны  31 ден асса, қанша тур ойнай алады?

15

Ресми жарыстарда классикалық алғашқы ойынның жеребесі қашан жасалады?

16

Ресми жарыстарда алғашқы ойын қашан басталуы тиіс?

№17

 Қағидадағы міндеттелінген немесе тыйым салынған баптар бұзылды. Сіздің әрекетіңіз?

№18

Қатардағы төрешілер саны қалай анықталады?

р/с

Сұрақтар мәтіні «В» топтамасы

№1

Екі ойыншыға да жеңіліс қандай жағыдайларда жарияланады?

2

«Иректеу ізі» тәсілін түсіндіріп беру

3

Шапшаң (блиц) және белсенді (рапид) ойындарына әр ойыншыға берілетін уақыт мөлшерлері?

4

Жеңімпаздарды анықтау тәртібі. Айналма жүйесі (командалық сынақта)

5

Наразылық қабылдау тәртібі

6

Құмалақтарды қолына алған ойыншы сол отаудан жүруге міндетті ме?

7

Наразылықты қарау тәртібі

№8

Шектеулі уақыт мөлшерлері қандай?

№9

Жүрістерге түсінік беру

№10

Жарысты өткізу жүйелері қандай?

11

Қай жастағылар кіші жасөспірімдерге жатады?

12

Классикалық ойын түрінен әр күні қанша ойынға рұқсат?

13

Қай жастағылар  жасөспірімдерге жатады?

14

Ойыншы жарыстан шығып кетсе немесе шығарылса?

15

Белгілі бір себептермен аяқталмай қалған ойын туралы

16

Кезекті ойынды бітірген ойыншының іс-әрекеті?

№17

Бас төрешінің міндеті?

№18

Бас хатшының міндеті?

р/с

Сұрақтар мәтіні «Ғ» топтамасы

№1

Блиц жарысында түсіп кеткен құмалақты төреші алып бере ала ма?

2

Бөгде төреші қатардағы төрешінің ісіне араласа ала ма? (Біткен ойынның құмалақтарын санай ала ма?)

3

Даулы жағыдай туындағанда төреші сағатты тоқтата ала ма?

4

Ойын соңында екі ойыншының уақыттары бір мезгілде аяқталса, қай ойыншының уақыты бірінші аяқталғанын анықтау мүмкін болмаса, онда төреші қандай шара қолданады?

5

Сағат ойын аяғына қарай қойылса, төреші екі ойыншыға қанша уақыттан қояды?

6

Жарыстың Бас төрешісі жарыс барысында неге бағынышты?

7

Классикалық ойын барысында  дау туындап ойыншылардың қайсысының айтқаны дұрыс екенін анықтау мүмкін емес жағыдайда қандай іс-әрекеттер қолданылады?

№8

Қатардағы төрешілер міндеттері?

№9

Жеңімпаздарды анықтау тәртібі. Реттелмелі шв. жүйесі (жеке сынақта)

№10

 Ретт.шв.жүйесі бойынша ойын саны кемінде қанша турдан тұрады?

11

Жарысқа қатысушылар саны  11  болса, швейц. жүйе бойынша жарыс қанша турдан тұрады?

12

Кл.ойын түрінен кіші жасөсп.мен жасөспірімдер әр күні қанша ойыннан артық ойнатпау керек?

13

Бір уақытта екі тақтамен ойнауға бола ма?

14

 Тең ойын ұсыну белгісі қандай?

15

Ойыншы жазу бланкасын өзіне ыңғайлы етіп бүктеп алуына бола ма?

16

Тұздық алынған отауға құмалақтар жинауға бола ма?

№17

Классикалақ ойын кезінде «түзеймін» деп ескертпей қолмен түзеген ойыншыға қандай шара қолданылады?

№18

Тапсырыс алдын ала қанша күн бұрын беріледі?

р/с

Сұрақтар мәтіні «Г» топтамасы

№1

Жарыс құжаттары?

2

Ресми жарыстардың жарқағаздарында қандай таңбалар болуы тиіс?

3

Жарысты ұйымдастыру алқасының атқаратын іс-шаралары

4

ҚР командалық чемпионатында командалар саны 10-нан асып кетсе жарыс қандай тәсілмен өтеді?

5

Ойын сандарын жұп жасауға бола ма?

6

Жарыс төрешілерінің басты қағидасы қандай?

7

ҚР ерлер арасындағы команд.чемпионатына әйел адамдар  қатыса ала ма? 

№8

Жабылу салтанатына барлығы қатысуға міндетті ме?

№9

Жарысқа қатысушылардың киім үлгілері?

№10

Қанша турға қатарынан себепсіз қатыспаған ойыншы жарыстан шығарылады?

11

Ресми жарыстарда әр тур аяқталуға қанша уақыт қалғанда алаңда тек төрешілер мен лауазымды тұлғалар қалады?

12

Ескерту түрлері?

13

Неше ескерту береді?

14

Наразылық беру тәртібі

15

Уақыттар бір мезгілде аяқталса және кімнің сағаты бірінші құлағанын анықтау мүмкін болмаса, не істейміз?

16

  Жеңімпаздарды анықтау тәртібі. Айналма жүйесі (жеке сынақта)

№17

 Қатаң шараға не жатады?

№18

Ойын сағатын іске қосу тәртібі?

 

 

Қосымша сұрақтар  

 

р/с

Сұрақтар мәтіні

1

Спорттық дәрежелерді атап шығу

2

Спорттық атақтарды атап шығу

3

Спорттық төрешілердің деңгейлерін атап шығу

4

Жасөспірімдерге берілетін спорттық дәрежелерді атап шығу 

5

Жасөспірімдерге берілетін дәрежелерде төрешілер құрамы қандай болуы тиіс?

6

Жасөспірімдерге спорттық  дәрежелерді кімдер береді?

7

Ересектерге берілетін  спорттық дәрежелерді атап шығу

8

Ересектерге берілетін  спорттық дәрежелерді  кімдер береді?

9

Ересектерге берілетін дәрежелерде  төрешілер құрамы қандай болуы тиіс?

10

«Спорт шеберлігіне үміткер» дәрежесін орындағандағы төрешілер құрамын ата

11

I- дәрежесін орындағандағы төрешілер құрамын ата

12

II және III- дәрежесін орындағандағы төрешілер құрамын ата

 

Әлем және Азия чемпионаттары

ҚР жекелей чемпионаттары

ҚР командалық чемпионаттары